DIAGNOSE EN VERLOOP
Tourette is een neurologische aandoening d.w.z. een aandoening in de hersenen.
Je hersenen hebben boodschapperstofjes. Bij mensen met Tourette blijven die teveel signalen uitzenden. Hierdoor ontstaat een aantal drangsymptomen. Deze drangsymptomen noemen we ook tics.
1 Diagnose
TS is, omdat het een neurologische aandoening is, enkel vast te stellen door een neuroloog of een psychiater. Een psycholoog kan de diagnose dus niet stellen maar kan de symptomen wel herkennen en je doorverwijzen.
Om TS te diagnosticeren, moet er volgens de DSM 5 tegelijkertijd voldaan worden aan vier diagnosecriteria:
2 Verloop en evolutie van TS
TS kan zich uiten vanaf de (vroege) kindertijd. De tics nemen gewoonlijk toe in ernst doorheen de adolescentie en zijn meestal het hevigst tijdens de puberteit.
Bij TS zijn de tics meestal op hun hevigst tijdens de puberteit en dit komt door zowel de ontwikkeling van de hersenen als door de hormonale veranderingen in deze levensfase.
Na de pubertijd kunnen tics afnemen of (tijdelijk) verdwijnen. De volwassenen die hun tics behouden, krijgen hier over het algemeen meer controle over. Dit is één van de redenen waarom TS jarenlang minder (h)erkend geweest is.
Een beter controle over tics neemt niet weg dat TS verdwenen is, noch dat de er mee geassocieerde moeilijkheden opgelost zijn. (note: lint to page on Tourette+)
Omdat TS een neurologische aandoening is, is TS voorlopig ongeneeslijk. Maar zeker niet onoverkomelijk.
Ondanks de drang is het mogelijk de tics te onderdrukken, maar niet voor lang. Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer de helft van zowel kinderen als volwassenen met TS, in staat is hun tics voor een korte tijd te onderdrukken.
Het is belangrijk dat er niet aan kinderen wordt gevraagd om hun tics te onderdrukken, tenzij uitzonderlijk (gezien de omstandigheden) echt aangewezen. Een tic die wordt onderdrukt, leidt tot een gespannen gevoel. En een gespannen gevoel lokt extra tics uit. Dat wordt dus een vicieuze cirkel … Om extra spanning te voorkomen worden tics dus liefst genegeerd, dan is de kans groter dat ze verminderen of verdwijnen. Ook prikkels, contextuele factoren, zoals stress, frustraties en angst in het dagelijks leven bemoeilijken het onderdrukken van tics. Nadat tics voor een tijd onderdrukt werden kan er dus een tijdelijke toename zijn van de tics. Dit wordt het reboundeffect genoemd en kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer kinderen thuiskomen van school.
Kinderen met TS die jonger zijn dan 10 jaar zijn zich vaak nog niet bewust van de drang die hun tics ‘in gang zet’. Zij ervaren hun tics eerder als een onvrijwillige beweging en zijn dan ook minder in staat tics te onderdrukken.
Vanaf 10 jaar zullen de meeste kinderen, met de intrede van de prepuberteit een onweerstaanbare drang ervaren om hun tic te uiten. Wanneer de drang bewust beleefd wordt, leidt dit tot stress en spanning, een gevoel dat weer daalt nadat de tic (herhaaldelijk) geuit werd.
Personen met Tourette kunnen last hebben van zowel drang als dwang. Het onderscheid valt vaak niet strikt te maken.
Belang van een vroege diagnose TS: VOORKOM UITSLUITING, PESTEN, LAAG ZELFBEELD, ANGST, COMPENSATIEGEDRAG!
VOORKOM ACHTERSTAND OP SCHOOL, ONDERPRESTEREN EN DEMOTIVATIE!
Je hersenen hebben boodschapperstofjes. Bij mensen met Tourette blijven die teveel signalen uitzenden. Hierdoor ontstaat een aantal drangsymptomen. Deze drangsymptomen noemen we ook tics.
1 Diagnose
TS is, omdat het een neurologische aandoening is, enkel vast te stellen door een neuroloog of een psychiater. Een psycholoog kan de diagnose dus niet stellen maar kan de symptomen wel herkennen en je doorverwijzen.
Om TS te diagnosticeren, moet er volgens de DSM 5 tegelijkertijd voldaan worden aan vier diagnosecriteria:
- De patiënt vertoont tics die voor de leeftijd van 18 jaar begonnen zijn. Het is zeer goed mogelijk dat de diagnose pas op latere leeftijd gesteld wordt omdat de tics niet als dusdanig (h)erkend werden tijdens de jeugd. De wetenschappelijke en maatschappelijke erkenning van TS is pas de laatste jaren aan het doorbreken.
- De patiënt vertoont minstens drie tics, waarvan zeker meerdere motorische en minstens één vocale tic. Indien een persoon slechts één tic vertoont, spreken we over een ticstoornis en niet over TS.
- Deze tics doen zich voor binnen de periode van minstens één jaar.
- De tics mogen geen andere oorzaak hebben zoals bijvoorbeeld door het gebruik van bepaalde medicatie, gebruik van drugs of door een andere aandoening (bv. ziekte van Parkinson, MS,..).
2 Verloop en evolutie van TS
TS kan zich uiten vanaf de (vroege) kindertijd. De tics nemen gewoonlijk toe in ernst doorheen de adolescentie en zijn meestal het hevigst tijdens de puberteit.
Bij TS zijn de tics meestal op hun hevigst tijdens de puberteit en dit komt door zowel de ontwikkeling van de hersenen als door de hormonale veranderingen in deze levensfase.
Na de pubertijd kunnen tics afnemen of (tijdelijk) verdwijnen. De volwassenen die hun tics behouden, krijgen hier over het algemeen meer controle over. Dit is één van de redenen waarom TS jarenlang minder (h)erkend geweest is.
Een beter controle over tics neemt niet weg dat TS verdwenen is, noch dat de er mee geassocieerde moeilijkheden opgelost zijn. (note: lint to page on Tourette+)
Omdat TS een neurologische aandoening is, is TS voorlopig ongeneeslijk. Maar zeker niet onoverkomelijk.
Ondanks de drang is het mogelijk de tics te onderdrukken, maar niet voor lang. Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer de helft van zowel kinderen als volwassenen met TS, in staat is hun tics voor een korte tijd te onderdrukken.
Het is belangrijk dat er niet aan kinderen wordt gevraagd om hun tics te onderdrukken, tenzij uitzonderlijk (gezien de omstandigheden) echt aangewezen. Een tic die wordt onderdrukt, leidt tot een gespannen gevoel. En een gespannen gevoel lokt extra tics uit. Dat wordt dus een vicieuze cirkel … Om extra spanning te voorkomen worden tics dus liefst genegeerd, dan is de kans groter dat ze verminderen of verdwijnen. Ook prikkels, contextuele factoren, zoals stress, frustraties en angst in het dagelijks leven bemoeilijken het onderdrukken van tics. Nadat tics voor een tijd onderdrukt werden kan er dus een tijdelijke toename zijn van de tics. Dit wordt het reboundeffect genoemd en kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer kinderen thuiskomen van school.
Kinderen met TS die jonger zijn dan 10 jaar zijn zich vaak nog niet bewust van de drang die hun tics ‘in gang zet’. Zij ervaren hun tics eerder als een onvrijwillige beweging en zijn dan ook minder in staat tics te onderdrukken.
Vanaf 10 jaar zullen de meeste kinderen, met de intrede van de prepuberteit een onweerstaanbare drang ervaren om hun tic te uiten. Wanneer de drang bewust beleefd wordt, leidt dit tot stress en spanning, een gevoel dat weer daalt nadat de tic (herhaaldelijk) geuit werd.
Personen met Tourette kunnen last hebben van zowel drang als dwang. Het onderscheid valt vaak niet strikt te maken.
Belang van een vroege diagnose TS: VOORKOM UITSLUITING, PESTEN, LAAG ZELFBEELD, ANGST, COMPENSATIEGEDRAG!
- Symptomen kunnen door omgeving als bizar, storend of angstaanjagend ervaren worden.
- Symptomen kunnen boosheid en spot uitlokken van klasgenoten, familie, leerkrachten, toevallige omstaanders.
- Kinderen met TS worden dikwijls afgedreigd, gestraft en uitgesloten van sociale activiteiten.
- Problemen verergeren vaak in de puberteit, die al moeilijk genoeg is op zich.
VOORKOM ACHTERSTAND OP SCHOOL, ONDERPRESTEREN EN DEMOTIVATIE!
- Tics en drang- en dwangverschijnselen vertragen en belemmeren de opname en verwerking van informatie enorm.
- Tics en drang- en dwangverschijnselen vertragen en belemmeren enorm het invullen van agenda, taken, schrijven van opdrachten, toetsen, …
